فرش‌های دستبافت در طول زمان و بر اثر رفت‌وآمد دچار ساییدگی می‌شوند یا بر اثر رطوبت آسیب می‌بینند و نیاز به ترمیم پیدا می‌کنند. شستشوی فرش اگر به صورت درست و اصولی انجام نشود و رطوبت در فرش باقی بماند، باعث پوسیدگی فرش میشود. سوختگی، بیگی و… آسیب‌های دیگری است که ممکن است برای فرش ایجاد شود. با انجام رفوگری فرش و کمک گرفتن از هنر رفوکار ماهر می‌توان این نواقص را برطرف کرد.فرش‌ها در طول زمان در معرض آسیب‌های مختلفی هستند. پوسیدگی بر اثر رطوبت یکی از شایع‌ترین مشکلاتی است که نیاز به رفوگری را ایجاب می‌کند. قرار دادن گلدان روی فرش و رطوبت ناشی از آب اضافه زیرگلدانی یکی از دلایل اصلی پوسیدگی فرش محسوب میشود. قرار گرفتن فرش در فضای مرطوب و نمناک، شستشوی فرش با مواد شوینده نامناسب و ریختن مایعات روی فرش آن را در معرض پوسیدگی قرار می‌دهد.
پارگی فرش یکی دیگر از آسیب‌هایی است که می‌توان با رفوگری آن را برطرف کرد. پارگی معمولا بر اثر پوسیدگی، حمل نامناسب فرش، بریدگی با وسایل تیز، بیگی و ساییدگی ایجاد میشود. این نوع آسیب‌دیدگی فرش نیاز به ترمیم و رفوی اساسی دارد. از بین رفتن پرزهای فرش از دیگر آسیب‌هایی است که بر اثر ساییدگی به وجود می‌آید و فقط چله فرش باقی می‌ماند. دررفتگی چله‌ها، سوختگی و بیگی دیگر مواردی هستند که آسیب‌های جزیی و کلی به فرش وارد می‌کنند.
رفوگری هنری مکمل فرش‌بافی است که در مواقع ضروری برای ترمیم فرش دستبافت به کار می‌آید. رفوکار متخصص قبل از شروع به کار فرش مورد نظر را به طور کامل پهن می‌کند و با بررسی رو و پشت فرش نوع و میزان آسیب‌دیدگی فرش را تعیین می‌کند. آسیب ممکن است سطحی و در حد پرزهای فرش باشد و یا به چله‌ها و پودهای فرش آسیب رسانده باشد.
” خدمات رفوگری فرش در فرش شویی عابدینی، از بهترین کارخانه‌های قالیشویی تهران با رفوگران متخصص انجام میشود ”
رفوکار برای رفو از وسایلی نظیر قلاب، قیچی، چاقو، درفش، شانه یا دفتین، سوزن، میخ‌کش، اتو، میخ، انبردست، انگشتانه، چکش، تخته، نوار چرمی، انواع نخ شامل نخ چله، نخ پود و نخ‌های ابریشمی استفاده می‌کند. رفوکاران با قلاب نخ خامه را از میان تارها می‌کشند و با شانه یا دفتین مخصوص رفوگری گره‌های هر رج را می‌کوبند. سوزن رفوگری حدود 5 تا 7.5 سانتی‌متر است و از جهت قطر انواع مختلف دارد. سوزن در پودکشی، تونه‌کشی، کوبلن‌زنی و شیرازه‌زنی کاربرد دارد. برای رفوکردن قسمت‌های کم‌پرز فرش از سوزن خمیده مبل استفاده می‌کنند. دو نوع قیچی برای رفوکاری به کار برده میشود. قیچی معمولی و قیچی پرداخت.
بهترین نخ برای رفوگری نخ فرش‌بافی لینن است. این نخ محکم در رنگ‌های متنوع و به شکل قرقره و کلاف در فروشگاه‌های لوازم فرش‌بافی ارائه میشود. به جز نخ لینن، نخ براق یا نخ پنبه‌ای معمولی ضخیم هم برای رفوگری فرش استفاده میشود.
انتخاب رنگ نخ‌های لازم برای رفو و هماهنگی آن با رنگ‌های اصلی نخ‌های فرش در رفوکاری بسیار اهمیت دارد. فرش در اثر استفاده و رفت‌وآمد کهنه شده و رنگش نسبت به زمان خرید کم‌رنگ‌تر میشود. نخ‌هایی که برای رفوگری انتخاب می‌شوند باید از نظر رنگ با فرش مورد نظر مطابقت داشته باشند. اگر رنگ نخ مورد نظر در بازار وجود نداشته باشد رفوگر باید بتواند با انجام رنگرزی آن نخ را تهیه کند. بنابراین رفوگر باید اصول رنگرزی را یاد بگیرد تا در مواقع ضروری از آن استفاده کند.
برای رفوگری نیاز به نقشه فرش هست که معمولا به دلیل خاصیت تقارن در نقش فرش این نقشه از روی قسمت‌های مشابه و سالم فرش تهیه میشود. اگر نقشه دو طرف فرش مشابه نباشد رفوکار باید با توجه به نقشه کلی فرش طرحی را بکشد و از روی آن کار رفو را انجام دهد. رفوگری فرش بدون نقشه ممکن است ظاهر فرش را تغییر دهد و از ارزش آن کم کند.
اگر رفوکار در انتخاب رنگ نخ اشتباه کند و کار رفو را با دقت انجام ندهد محل رفوشده کاملا مشخص خواهد بود و از ارزش فرش دستبافت می‌کاهد.
پس از اتمام کار اگر به هر دلیلی رنگ محل رفوشده با رنگ اصلی فرش تفاوت داشته باشد استفاده از رنگ‌های محلول توصیه میشود. این رنگ‌ها اگر ثابت باشند در هنگام شستشوی فرش هم از بین نخواهد رفت.
درباره این سایت